Prosty aparat o klasycznej konstrukcji elektrycznej, z dzwonkiem mechanicznym
i licencyjną tarczą numerową TN-74. Aparat telefoniczny „Aster”
Telkom-Telcza produkowany był w Czaplinku. W 1971 powstało Zjednoczenie
Przemysłu Teleelektronicznego „Telkom” gdzie przeniesiono zakłady
o telekomunikacyjnym profilu produkcyjnym ze zjednoczenia Unitra do
resortu łączności. W 1985 r. produkcję przeniesiono do zakładów Telkom-
-Telcza. Telefon otrzymywało się przez Polska Poczta, Telegraf i Telefon
w chwili przyłączenia linii telefonicznej do gospodarstwa domowego.
Godło miedziane – orzeł bez korony:
Godło miedziane – orzeł bez korony wisiało w dyrektorskim gabinecie
Usług Drogowych na Diamentowej. Przedsiębiorstwo zatrudniało kilkanaście
tysięcy osób. Kiedy je likwidowali, koleżanka, co tam pracowała,
chciała je wyrzucić na śmietnik. Na co ja mówię „wprawdzie komunistyczny,
ale w końcu orzeł, a orła nie wypada wyrzucić przecież”. No niech Pani
spojrzy, jak on jest perfekcyjnie wykonany! Mimo czasów siermiężnych, to
rzemieślników wtedy mieliśmy dobrych. Mówię, że siermiężne, bo oni nas
tak na każdym poziomie spychali na dół, żebyśmy tacy szarzy i byle jacy
byli. A myśmy się przed tym nieźle bronili. Ściągało się z Zachodu Burdy
i kopiowało te wzory.
U mnie w domu znalazł sobie orzełek miejsce między ścianą a tylną półką
meblościanki. Zrobiła się tam szpara, w którą mi książki wpadały i ten orzełek
mi się tam przydał, bo mi je akurat przytrzymywał.”
Pani Krystyna
Kawa Mokka mielona Orient-instant
Puszka po kawie pochodzi z Opolskich Zakładów Koncentratów Spożywczych.
Jest to produkt z importu, w którym znajduje się kawa w wersji
sproszkowanej, reklamowanej jako 100% kawy naturalnej. Na opakowaniu
został opisany sposób przyrządzania: „łyżeczkę proszku wsypać do
filiżanki i zalać wodą lub mlekiem, osłodzić do smaku.” Wprowadzenie do
sprzedaży kaw rozpuszczalnych zrewolucjonizowało domową produkcję
legumin, domowych lodów i kremów.
Radiomagnetofon Unitra Kasprzak
Model RM 222 posiada potencjometry obrotowe, wcześniejsze były
suwakowe. Radiomagnetofon zwany potocznie „dużym Kasprzakiem”,
jest sprzętem bez którego nie mogła obyć się dyskoteka szkolna w latach
80. Produkowany przez Zakłady Radiowe im. M. Kasprzaka UNITRA-ZRK
Warszawa. Radiomagnetofon przeznaczony był do odbioru programów
radiowych oraz do zapisywania dźwięku na kasetach typu compact z własnego
odbiornika lub mikrofonu oraz z zewnętrznych źródeł np. gramofonu,
a także do odtwarzania nagrań.
Lampka zielona:
Moja matka kazała mi siedzieć po szkole i się cały czas uczyć. Inni biegali
po dworze, a ja siedziałam nad książkami przy tej zielonej lampce. Mówiła:
„Jak będziesz się uczyła, to w końcu wyjdziesz na ludzi i zostaniesz prawnikiem
albo lekarzem jak Ci tutaj na osiedlu”. Sama była z biednego domu
na wsi. Miała skończony kurs księgowy, ale pracowała w sklepie mięsnym.
Ewa //
Tutaj (na Os. Mickiewicza) nie miało znaczenia kto był synem dyrektora,
a kto ciecia. Wszyscy trzymaliśmy się razem. Tylko były wojny z tymi z Os.
Słowackiego. Przerzucaliśmy się prześmiewkami przez ulicę Wileńską.
A jak ktoś dostał w nos, to nie można było wrócić tak do domu. Chowaliśmy
się w krzakach, przykładało się okłady z babki lancetowatej. I czekaliśmy
solidarnie aż koledze czy koleżance krwawienie przejdzie.
Andrzej
Siatka na zakupy:
Od takich właśnie wynalazków na zakupy na wszystkie torby mówi się
u nas siatka. Bo to była siatka na zakupy. A w środku kawa. Jak Pani widzi
ta puszka służyła 30 lat. Skończyła się jedna, wspypywało się inną, nie
tak jak teraz, że zużyjesz i wszystko się zaraz wyrzuca z opakowaniem.
Dajerling była moja ulubiona, a Madras najgorsza, w takich papirzowych
opakowaniach.
Te siaty głównie na kartofle i warzywa były. Tylko na targu się kupowało.
Nie było tak lodówek, to codziennie trzeba było na ten targ biegać, stąd
i siatki były.
Talerz FIAT POLSKI 126 p
Talerz wyprodukowany z porcelitu stołowego w Tułowicach. Od XIX wieku
funkcjonowała tam nowoczesna fabryka porcelany produkująca porcelanę
stołową, jednak po II wojnie światowej skoncentrowano się na wyrobie
naczyń z porcelitu. W latach 90-tych „Porcelit Tułowice” miał problemy
z utrzymaniem się na rynku dzięki wsparciu kapitałowi zagranicznemu
obecnie „Ceramika Tułowice” jest jednym z producentów porcelany stołowej.
Talerz ma charakter okolicznościowy czyli jest to standardowa pamiątka
produkowana z okazji różnych uroczystości, świąt, czy jubileuszów. Na
talerzu znajduje się zarys samochodu oraz napis Polski Fiat 126p Polmozbyt.
W 1973 rozpoczęła się produkcja polskiej wersji licencyjnej produkowanej
przez Fabrykę Samochodów Małolitrażowych „Polmo” Bielsko-Biała
w Bielsku-Białej oraz w Tychach.
Magnetofon szpulowy GRUNDIG
Magnetofon szpulowy produkowany od 1961 roku na licencji Grundig.
Magnetofony były produkowane przez m.in. przez Unitra-ZRK im. Marcina
Kasprzaka w Warszawie. Zakłady Unitra należały do Zjednoczenia
Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego, powołane w 1961. Magnetofon
szpulowy/magnetofon taśmowy wykorzystywał jako nośnik dźwięku
taśmę magnetyczną nawiniętą na dwie szpule. Dźwięk był nagrany na
szpule z taśmą. Wadą tych urządzeń był dosyć duży ciężar; ważyły ponad
8 kg. oraz wymiary, które utrudniały przenoszenie tego urządzenia.
Odkurzacz Predom
Odkurzacz o charakterystycznym kształcie. Odkurzacz produkowało
przedsiębiorstwo „Predom” – Zjednoczenie Przemysłu Zmechanizowanego
Sprzętu Domowego „Predom” (następnie Zrzeszenie Przedsiębiorstw
Przemysłu Wyrobów Powszechnego Użytku „Predom”). Przedsiębiorstwo
zaopatrywało w okresie 1974–1989 gospodarstwa domowe w sprzęt
gospodarczy. W skład zjednoczenia przemysłu Predomu wchodził „ZELMER”,
stąd w 1972 roku przedsiębiorstwo otrzymało nazwę: „PREDOM-
-ZELMER” Rzeszowskie Zakłady Elektromechaniczne im. Augustyna
Michała.
Odkurzacz ma zwijany kabel i materiałowy filtr, w czym przypomina
współczesne sprzęty. Gromadzi w środku śmieci, które trzeba po każdym
odkurzaniu wytrzepać. Jego wadą jest głośna praca. Użytkownicy wspominają
stale ścierające się szczotki do częstej wymiany. Ciekawostką
jest, że tym odkurzaczem można było napompować materac. Jego jakość
spadała z biegiem lat, ale design pozostawał niezmieniony.
Froterka Zelmer F3
Froterka posiada 3 szczotki, składaną rączkę, otwierany pojemnik na
worek, włącznik, długi kabel. Produkowano ją w latach 70. W 1967 roku
przedsiębiorstwo funkcjonujące wcześniej jako Rzeszowskie Zakłady
Elektromechaniczne im. Augustyna Michała zarejestrowano pod znakiem
towarowym „Zelmer”, wizualnie kojarzony ze słońcem w kole. W latach
70. i 80. XX wieku zakład należał do Zjednoczenia Przemysłu Predom,
w związku z czym w 1972 roku przedsiębiorstwo otrzymało nazwę: „PREDOM-
ZELMER” Rzeszowskie Zakłady Elektromechaniczne im. Augustyna
Michała.
Kawa Inka
Kawa inka rozpuszczalna to ekstrakt kawy zbożowej w proszku. W składzie
były wymienione: jęczmień, żyto, cykoria, burak cukrowy – prażony.
“Inka” to polska kawa zbożowa produkowana od 1971 roku w Skawinie.
Nazwa jest zabawą słowotwórczą inspirowaną angielskim “instant” czyli
rozpuszczalne i „kahva” czyli z jęz. perskiego (oryg. pisownia اوهك ) – kawa.
Obiekt kolekcji produkowany był w Opolskich Zakładach Koncentratów
Spożywczych. W opakowania z tych samych serii pakowane były również
produkty z innych zakładów w Polsce. Na puszkach była nadrukowywana
inna etykieta ze znakiem firmowym i nazwą producenta np. Amino i Skawińskie
Zakłady Koncentratów Spożywczych w Skawinie, Poznańskie
Zakłady Koncentratów Spożywczych w Poznaniu etc. Kawę Inkę podawano
dzieciom zamiast czarnej herbaty na stołówkach w szkolnych i przedszkolnych.
Dla dorosłych zbożówka stanowiła gorszy zamiennik trudno
dostępnej kawy w ziarnach lub mielonej.
Pocztówki dźwiękowe
Pocztówki dźwiękowe pojawiły się w latach 50. System produkcji był
prosty: pokrywano warstwą luminatu zwykłą pocztówkę i umieszczano
w „gramofonie”, który rysował rowki. Ogromna popularność pocztówek
wynikała z tego, że szybko pojawiały się na nich nowe utwory, które dopiero
co słyszano w radio. Dodatkowo można było nagrać własne życzenia
lub pozdrowienia z wakacji, które poprzedzały piosenkę.
W kolekcji posiadamy pocztówki dźwiękowe: Studio Nagrań Elżbieta
Sudoł z Warszawy, Wyrób Pocztówek Dźwiękowych K. Skorupskiego,
z Lublina, Studio Nagrań Dźwiękowych J. Suszyński i S-ka z Lublina, Wytwórnia
Pocztówek Dźwiękowych mgr J. Czakierta ze Zwolenia. Pocztówki
dźwiękowe były również wytwarzane, ale już w fotograficznej oprawie,
przez Krajową Agencję Wydawniczą Tonpress czy Przedsiębiorstwo
Wydawniczo-Poligraficzne “Ruch”.